Η εβδομάδα μεταξύ 4 και 10 Οκτωβρίου κάθε χρόνο είναι αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση του κόσμου γύρω από την διαστημική τεχνολογία, την διαστημική εξερεύνηση, και τα οφέλη που απορρέουν από αυτές. Γνωστή ως Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος, ή World Space Week, εορτάζεται από το 2000, μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΟΗΕ στις 6 Δεκεμβρίου 1999. Με σταθερή αυξητική τάση, η Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος εορτάστηκε με πάνω από 8000 εκδηλώσεις και δράσεις σε όλο τον κόσμο, σε 96 χώρες. Ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης πραγματοποίησε τις 2 από τις συνολικά 5 δράσεις για την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα οι δράσεις έλαβαν χώρα στην Αλεξανδρούπολη και τις Σάπες.
Η εβδομάδα μεταξύ 4 και 10 Οκτωβρίου σημαίνει 2 ημερομηνίες καθόλου τυχαίες, μιας και συμβολίζουν 2 πολύ σημαντικές στιγμές στην ιστορία του ανθρώπου και της διαστημικής εποχής.
Στις 4 Οκτωβρίου 1957, η τοποθέτηση του πρώτου δορυφόρου σε τροχιά, του Sputnik 1 και στις 10 Οκτωβρίου 1967, η υπογραφή της Συνθήκης για το Εξώτερο Διάστημα, η οποία περιγράφει τους κανονισμούς που διέπουν την εξερεύνηση και την χρήση του Διαστήματος, και των ουρανίων σωμάτων.
Η φετινή χρονιά δεν μας επιτρέπει να αναδείξουμε σωστά την εβδομάδα αυτή, με μια άκρως ενδιαφέρουσα θεματική, “Οι δορυφόροι βελτιώνουν τη ζωή”.
Οι δορυφόροι, που όπως είπαμε ξεκίνησαν να τοποθετούνται σε τροχιά από το 1957, έχουν αλλάξει ριζικά τον τρόπο ζωής μας, με πάρα πολλούς τρόπους. Το 2020, σχεδόν σε κάθε μας βήμα, χρησιμοποιούμε και μια υπηρεσία που μας προσφέρουν οι χιλιάδες δορυφόροι.
Οι δορυφόροι ως μάτια στον ουρανό
Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί τους δορυφόρους με πολλούς τρόπους για να βελτιώσει την ζωή του. Ένας από αυτούς τους τρόπους είναι η χρήση τους ως “μάτια” από ψηλά. Σήμερα χρησιμοποιούμε τους δορυφόρους για τηλεπισκόπηση σε πολλά μήκη κύματος και σε πραγματικό χρόνο, για την πρόβλεψη του καιρού, την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, την έρευνα και διάσωση, τον καλύτερο σχεδιασμό των αγροτικών εκτάσεων, την ανάπτυξη των πόλεων, τους ρύπους και την διαχείριση τους, την κλιματική αλλαγή και την επίδραση της στην χλωρίδα και την πανίδα ακόμη και την αρχαιολογία.
Οι δορυφόροι ως συνδετικοί κρίκοι
Μια ακόμη χρήση των δορυφόρων είναι η επικοινωνία και ο προσανατολισμός. Οι δορυφόροι μεταφέρουν τις επικοινωνίες σε οποιοδήποτε απομακρυσμένο σημείο του πλανήτη. Βοηθούν στην πλοήγηση και τη ναυσιπλοΐα, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει γίνει απαραίτητο εργαλείο του καθενός, με τη χρήση χαρτών ακόμη και στα κινητά μας τηλέφωνα. Ένα ακόμη ταχύτατα αναπτυσσόμενο πεδίο είναι και το δορυφορικό ίντερνετ, με τις εταιρίες να τοποθετούν χιλιάδες δορυφόρους σε τροχιά, με σκοπό την παγκόσμια κάλυψη. Η δορυφορική τηλεόραση είναι ακόμη ένα εργαλείο που χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση, βλέποντας κανάλια τηλεόρασης από όλο τον κόσμο, με το πάτημα ενός κουμπιού.
Οι δορυφόροι ως εργαλεία έρευνας
Τελευταίος τομέας που βελτιώνεται σημαντικά με τη χρήση δορυφόρων, είναι η έρευνα. Αυτή τη στιγμή, διεξάγονται πολλά πειράματα με τη χρήση δορυφόρων. Πολλές ερευνητικές ομάδες έχουν μάλιστα αναπτύξει τα τελευταία χρόνια και τους μίνι δορυφόρους, γνωστούς ως cubeSats ή qbSats. Τεράστια τηλεσκόπια χωρίς τις παρεμβολές της ατμόσφαιρας και της βαρύτητας τίθονται σε τροχιά για την καλύτερη παρατήρηση του σύμπαντος. Κατασκευή επανδρωμένων δορυφόρων, γνωστών και ως διαστημικών σταθμών, μας δίνουν την ευκαιρία να ερευνήσουμε τις δυσκολίες διαβίωσης του ανθρώπου και των άλλων οργανισμών σε συνθήκες μικροβαρύτητας, καθώς και η παραγωγή υλικών που δεν είναι δυνατή η παραγωγή τους στη Γη.
Σίγουρα, τα οφέλη από τη χρήση των δορυφόρων στην ζωή μας, δεν μπορούν να περιγραφούν σε ένα κείμενο. Η επίδραση των δορυφόρων και της χρήσης τους είναι ουσιαστική και πλέον σημαντική για την καθημερινή ζωή μας.