Μερική Έκλειψη Ηλίου – 21/06/2020

Στις 21 Ιουνίου 2020, θα συμβεί μια δακτυλιοειδής έκλειψη Ηλίου. Η δακτυλιοειδής έκλειψη Ηλίου συμβαίνει όταν η Σελήνη και ο Ήλιος ευθυγραμμίζονται στον ουρανό, αλλά η Σελήνη βρίσκεται στο απόγειο, δηλαδή την πιο μακρινή απόσταση της από τη Γη. Έτσι, το φαινόμενο μέγεθος της Σελήνης είναι μικρότερο από αυτό του Ήλιου, και σχηματίζεται ένα δαχτυλίδι με τον ηλιακό δίσκο.

Δακτυλιοειδής έκλειψη

Το μονοπάτι της δακτυλιοειδούς έκλειψης της 21ης Ιουνίου 2020 ξεκινά από την Κεντρική Αφρική, περνά στην Αραβική Χερσόνησο και διασχίζει το Πακιστάν, την Βόρεια Ινδία, την Νότια Κίνα και την Ταϊβάν και καταλήγει στον Ειρηνικό Ωκεανό. Πέρα από αυτό όμως, ένα μεγαλύτερο εύρος θα μπορέσει να παρατηρήσει αυτό που ονομάζουμε μερική έκλειψη Ηλίου. Από την Δυτική Αφρική και τη Νότια Ιταλία μέχρι τη Νότια Αφρική και από εκεί, στα Βαλκάνια, την Ουκρανία, την Τουρκία, τη Μαγαδασκάρη, την Νότια Ρωσία και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, τη Μογγολία, την υπόλοιπη Ινδία, τη Σρι Λάνκα, την Ινδονησία, τη Μαλαισία, τις Φιλιππίνες, την Ιαπωνία και τη Βόρεια Αυστραλία.

χάρτης έκλειψης

Η έκλειψη στην Ελλάδα

Για την περιοχή της Ελλάδας, τα ποσοστά της κάλυψης ξεκινούν από περίπου 5,3% στους Οθωνούς, και το μεγαλύτερο ποσοστό κάλυψης θα είναι στο Καστελόριζο, το οποίο αγγίζει το 20%. Τα ποσοστά αυξάνονται όσο βρισκόμαστε ανατολικότερα και νοτιότερα στην χώρα. Στην Αθήνα το ποσοστό θα είναι περίπου 10,95% και στην Θεσσαλονίκη 6,8%, στην Πάτρα περίπου 9%, στον Βόλο 8,4% και στην Σπάρτη 11,19%. Ειδικότερα την περιοχή της Θράκης, το ποσοστό της κάλυψης θα είναι 8,68% στην Αλεξανδρούπολη, 7,97% στην Κομοτηνή, 7,57% στην Ξάνθη, 8,33% στην Ορεστιάδα, 8,49% στο Διδυμότειχο, 7,45% στην Καβάλα και 7,04% στην Δράμα. Η έκλειψη στην πόλη της Αλεξανδρούπολης, ξεκινά στις 07:55 πμ, το μέγιστο της είναι στις 08:33 πμ, ενώ το τέλος του φαινομένου είναι στις 09:14 πμ. Στις υπόλοιπες περιοχές της Θράκης, οι χρόνοι διαφέρουν κατά +2 με +3 λεπτά.

Παρατήρηση

Η παρατήρηση του Ήλιου γίνεται μόνο με ειδικά ηλιακά φίλτρα που κόβουν το 99% της ηλιακής ακτινοβολίας. Τα φίλτρα αυτά μπορεί να είναι ειδικά καπάκια για τα τηλεσκόπια ή τα κυάλια σας, φύλλα σε μέγεθος Α4, τα οποία μπορούν να προσαρμοστούν σε πλαίσια για χρήση στα τηλεσκόπια ή στα κυάλια, ή σε πλαίσια χειρός για πιο άνετη παρατήρηση με τα μάτια. Υπάρχουν και ειδικά γυαλιά, τα οποία έχουν αυτό το φίλτρο, και μπορούμε να φοράμε για να παρατηρήσουμε με ασφάλεια την έκλειψη. Με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή με κανένα φίλτρο, υπάρχει κίνδυνος ολικής τύφλωσης. Η βασική λειτουργία των τηλεσκοπίων και των κυαλιών, είναι η μεγέθυνση. Λειτουργούν δηλαδή όπως ένας μεγεθυντικός φακός. Αν χρησιμοποιήσουμε ένα τηλεσκόπιο χωρίς φίλτρο, τότε οι εστιασμένες ακτίνες του Ήλιου θα κάψουν το μάτι μας σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Επίσης, η χρήση πρόχειρων μέσων, όπως φίλμ, μάσκες ηλεκτροκόλλησης, γυαλιά ηλίου, καπνισμένα γυαλιά, ή φιμέ, ή μπουκάλια μπύρας, ή οτιδήποτε που δεν είναι σχεδιασμένο για ηλιακή παρατήρηση, θα βλάψει σίγουρα τα μάτια μας. Υπάρχει και μια ειδική κατηγορία τηλεσκοπίων, τα οποία είναι σχεδιασμένα μόνο για ηλιακή παρατήρηση. Αυτά έχουν ενσωματωμένο φίλτρο και δεν χρειάζεται η προσθήκη επιπλέον προφύλαξης.

Οπότε ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν παρατηρούμε τον Ήλιο ποτέ (ούτε κατά την διάρκεια έκλειψης, ούτε καθημερινά), χωρίς ειδικό εξοπλισμό ηλιακής παρατήρησης!

Ένας εύκολος τρόπος παρατήρησης της ηλιακής έκλειψης είναι με την χρήση 2 φύλλων χαρτονιού. Τρυπάμε το ένα χαρτόνι με μια πινέζα ή μια καρφίτσα. Προσέχουμε η τρύπα να είναι όσο πιο στρογγυλή γίνεται. Χρησιμοποιούμε το δεύτερο χαρτόνι ως επιφάνεια προβολής, και προσπαθούμε να εστιάσουμε τις δέσμες φωτός που διέρχονται από την τρύπα του πρώτου χαρτονιού. Το αποτέλεσμα θα είναι μια ανεστραμμένη εικόνα, η οποία είναι ασφαλής για παρατήρηση.

παρατήρηση έκλειψης με χαρτόνι

Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Θράκης